Słynna powieść Edwarda Redlińskiego, która doczekała się dwóch głośnych adaptacji: filmowej – „Szczęśliwego Nowego Jorku” oraz teatralnej – „Cud na Greenpoincie”.
„Szczuropolacy” (książka wydawana niegdyś także pod tytułem „Szczurojorczycy”) to pełna gorzkich refleksji groteskowa opowieść z życia ubogich polskich emigrantów zarobkowych w USA, którzy, wyjeżdżając z Polski, byli niegdyś pełni wiary w poprawę własnego życia, na miejscu zaś musieli stawić czoła nędzy dnia codziennego szokująco odmiennej od „amerykańskiego snu”. Skazani na życie w ciasnych, wynajmowanych mieszkaniach (szczurzych norach), nie znający języka, ani miejscowych zwyczajów, oderwani od rodziny i tradycji, pracując od świtu do nocy za marny grosz, byli bez szans na awans społeczny i sukces zawodowy.
Redlińskiemu w mistrzowsko lapidarnej narracji udaje się – poprzez krytykę amerykańskiego kultu pieniądza oraz kultywowanego tamże modelu sukcesu („od pucybuta do milionera”) – pokazać w krzywym zwierciadle polskie przywary i grzechy narodowe: chciwość, małostkowość, kłótliwość, skłonność do anarchii.
Ekranizacja „Szczuropolaków” w reżyserii Janusza Zaorskiego (pt. „Szczęśliwego Nowego Jorku”) odniosła duży sukces frekwencyjny, film znalazł również uznanie krytyki (wystąpili m.in.: Cezary Pazura, Bogusław Linda, Janusz Gajos, Katarzyna Figura, Zbigniew Zamachowski i Rafał Olbrychski).
„Szczuropolacy” to popis artystycznej wirtuozerii Redlińskiego.
Janusz Drzewucki
Edward Redliński (ur. 1940)
Prozaik, dramaturg, scenarzysta, reporter. Laureat wielu nagród, m.in. Fundacji Kościelskich i trzykrotnie nagrody im. S. Piętaka. W 2006 roku otrzymał nagrodę im. Jarosława Iwaszkiewicza za całokształt twórczości. W jego dorobku znajdujemy – reportaże: „Ja w nerwowej sprawie”, „Zgrzyt”; prozę: „Listy z rabarbaru”, „Konopielka”, „Awans”, „Nikiformy”, „Dolorado”, „Krwotok”, „Transformejszyn”, „Telefrenia”; dramaty: „Jubileusz”, „Wcześniak”, „Pustaki”, „Cud na Greenpoincie” oraz scenariusze filmowe wg własnych powieści.
