W odróżnieniu od wielkiego klasyka w dziedzinie humorystyki purenonsensownej, Juliana Tuwima, który w swoim wiekopomnym dziele Pegaz dęba skatalogował zabawy literackie istniejące od stuleci, Stanisław Barańczak tworzy zabawy coraz to nowe, a jeśli nawet korzysta ze starych wzorów – po mistrzowsku je przekształca. Oto bierze na przykład tekst arii operowej po włosku i tłumaczy go na polski, nie trzymając się, powiedzmy to sobie otwarcie, zbyt niewolniczo oryginału. Jeśli chodzi o sens, bowiem wiernie odtwarza jego brzmienie. Efekt? Ano taki, że słuchając pełnego namiętności dialogu Don Giovanniego i Zerliny z opery Mozarta, nie jesteśmy w stanie uwolnić się od jego „przekładu”:
Don Giovanni: Wiej mi, bo tnę żyletą!
Zerlina: Iii, w japie – cham atletą.
Don Giovanni: Pokancerować mordę?!
Zerlina: Pies tonął – słoń pruł fordem.
A przynajmniej ja, kiedy puszczam sobie czasem Don Giovanniego nie jestem w stanie się uwolnić i zawsze słyszę jak wyżej.
Joanna Szczęsna
Książka Stanisława Barańczaka Pegaz zdębiał rozpoczyna serię „Zabawy literackie”.
Stanisław Barańczak (ur. 1946)
Wybitny poeta, eseista, krytyk literacki, tłumacz poezji i m.in. dramatów Szekspira, autor licznych antologii poetów angielskich i amerykańskich, działacz opozycyjny. Laureat m.in. nagrody Kościelskich, nagrody PEN Clubu za przekłady, Nagrody Nike za tom poetycki Chirurgiczna precyzja oraz laureat Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej "Silesius" za całokształt twórczości. Do roku 1977 był wykładowcą Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, po wyjeździe w 1981 roku do USA wykładał literaturę polską na Harvard University w Cambridge. Mieszka w Newtonville w stanie Massachusetts.
Spis treści
Od Autora 7
Rozdział pierwszy. Alfabetony 11
Rozdział drugi. Palindromadery 18
Rozdział trzeci. Onanagramy 30
Rozdział czwarty. Mankamęty 47
Rozdział piąty. Obleśniki 61
Rozdział szósty. Idiomatoły 75
Rozdział siódmy. Poliględźby 96
Rozdział ósmy. Liberyki 117
Rozdział dziewiąty. Turystychy 147
Rozdział dziesiąty. Bezecenzje 167
Alfabetyczny spis incipitów zamieszczonych utworów wierszowanych lub ich fragmentów 180
Alfabetyczny spis i lista frekwencyjna liter alfabetu występujących w czternastu alfabetonach z rozdziału pierwszego („Alfabetony") 184
Alfabetyczny spis Palindromaderów z rozdziału drugiego („Palindromadery") według kolejności ich liter środkowych 185
Alfabetyczne spisy bohaterów i miejscowości występujących w incipitach Liberyków polskich (z wyłączeniem Szymberyków) cytowanych w rozdziale ósmym („Liberyki") 186
Alfabetyczne spisy tytułów rozdziałów w porządku zwykłym i a tergo 187
Alfabetyczne spisy numerów rozdziałów w porządku zwykłym i a tergo 187
Alfabetyczny i stuprocentowo kompletny spis nazwisk wymienionych w tekście książki 188
