Opowiadania fantastyczne

Ernst Theodor Amadeus Hoffman słusznie określany jest jako „uniwersalny geniusz”. Był kompozytorem, rysownikiem, poetą; ponadto także dociekliwym i odważnym prawnikiem, kapelmistrzem, dyrektorem teatralnym, scenografem, pedagogiem muzycznym, pianistą koncertowym, a nawet handlarzem komisowym. Jednak, mimo wybitnych zdolności kompozytorskich – czego dowodem są m.in. opery „Aurora”, i „Misesere” napisane pod pseudonimem Jan Kreisler, Hoffmann jest przede wszystkim autorem fantastycznych opowieści, przerażających i śmiesznych, realistycznych w szczegółach, lacz w istocie zrodzonych z ducha czystego romantyzmu. Ich urokowi ulegali Edgar Allan Poe i Oscar Wilde, pod ich wpływem Robert Schumann skomponował swoje „Kreisleriana”, Jakub Ofenbach stworzył operę „Opowieści Hoffmana”, Piotr Czajkowski zaś – „Dziadka do orzechów”.
Przedstawione w niniejszym tomie opowiadania ilustrują zarówno niebywałą wyobraźnię Hoffmana, jak i wieczne rozdarcie między codziennością życia a pragnieniem cudowności i romantyzmu, właściwym temu artyście. „Kiedyż wreszcie moje losy odminenią się na lepsze? – pytał Frederic le Grand na polu bitwy; ja, H.(offmann) le petit, zapytuję jedynie, kiedy wygrzebię się nareszcie spośród zakurzonych akt!” („Pamiętnik” 06.10.1803). To życzenie nie ziściło się nigdy; lecz z tęsknoty i niespełnionych marzeń powstaje często wielka literatura.