Idea prymatu słowa nad obrazem ma głębokie korzenie w zachodniej kulturze. Co stanie się, gdy uczynimy je równorzędnymi partnerami, tak by razem stanowiły źródło znaczenia przekazu. „Odpłaszczenie” napisane i narysowane jako komiks to eksperyment dotyczący wizualnego myślenia. Nick Sousanis kontestuje tradycyjne formy naukowego dyskursu i proponuje odbiorcom zarówno wspaniałą pracę graficzną, jak i poważny wywód dotyczący zdobywania i gromadzenia wiedzy. „Odpłaszczenie” to wyraz buntu przeciw ustalonym punktom widzenia. Obserwując rzeczywistość na wiele sposobów, operując spojrzeniem naukowym, filozoficznym, artystycznym, literackim czy mitologicznym, autor tworzy kolaż wykorzystujący całą pojemność komiksowej formy, by pokazać, że percepcja to proces, w którym bierzemy aktywny udział, kreując rzeczywistość. Tętniące tajemniczym życiem obrazy tylko niekiedy ilustrują tekst; znacznie częściej stanowią nielinearny element narracji, podsuwając aluzje, tworząc alegorie, konfrontując realizm z abstrakcją i uświadamiając czytelnikom ukryte treści. Właśnie tę wielotorowość percepcji Sousanis przeciwstawia „płaskości” myślenia i poznawania, charakterystycznej dla postaci z książki Edwina A. Abbotta „Flatlandia, czyli Kraina Płaszczaków”.
„Odpłaszczenie” uczy nas, jak wykraczać poza ramy percepcji, w których jesteśmy zamknięci na co dzień.
„Odpłaszczenie” to skomplikowana, piękna, deliryczna medytacja na każdy temat pod słońcem; wyjątkowa i orzeźwiająca lektura.
Scott McCloud, autor „Zrozumieć komiks” i „Making Comics”
„Odpłaszczenie” to traktat filozoficzny w formie komiksu. „Płaskość” to dla Sousanisa nie abstrakcyjne pojęcie w słowniku nowoczesnej sztuki Clementa Greenberga, ale żałosna kondycja mieszkańców Flatlandii, krainy opisanej w książce Edwina A. Abbotta. To niezdolność zrozumienia, że może istnieć coś więcej niż świat, który widzimy. Rozwiązaniem, które podsuwa autor, jest inkorporacja elementów graficznych, szczególnie rysunków w intelektualną domenę języka (chyba mowa o komiksie, prawda?).
Douglas Wolk, „New York Times Book Review”
Ta książka aż kipi od idei, błyskotliwych, mglistych, wykraczających poza wszelkie ramy. To również forma wyzwolona z komiksowych wzorców, wymagająca od oczu i umysłu odbiorcy niekonwencjonalnego podejścia. „Odpłaszczenie” zdecydowanie zasługuje na to, by stać się obowiązkową lekturą w szkole.
Neel Mukherjee, „New Statesman”
Stworzone z niezwykłą jasnością i głębią myśli, niekiedy krzyczące, niekiedy zapierające dech w piersiach dzieło, to traktat o tym, jak informacja docierająca do nas za pomocą wizualnych środków wyrazu kształtuje nasze zrozumienie rzeczywistości. Lektura wprost niezbędna dla każdego, kto chce tworzyć, uprawiać krytykę, czy w jakikolwiek inny sposób zajmować się wizualną narracją.
„Publishers Weekly”
Nick Sousanis, artysta rysownik i wykładowca, pracuje na wydziale Comics Studies na Uniwersytecie w Calgary.
