Dziady

Jak można żądać wszystkiego? Gdzie przebiega granica między prometejskim buntem a młodzieńczym „wszystko albo nic”? Czy istnieje taka granica w poezji romantycznej, pisanej przez młodych dla młodych, przeciwko starości o „poradlonym czole”?
Z pewnością nie są to najważniejsze pytania do Dziadów, ale przecież te inne, istotniejsze, od lat stawiają pokolenia badaczy. Niech nam się nie zdaje, że te problemy: romantyczny patriotyzm, polski mesjanizm, wpływ jednostki na losy zbiorowości, są ważne jedynie dla historyków literatury. Wystarczy posłuchać dzisiejszych dyskusji o Polsce, by poważnie zastanawiać się nad tym, czy romantyczne dziedzictwo to nasze skrzydła u ramion, czy kula u nogi…