Nasza historia, czyli Bimon i spółka
Mieczysław Prószyński (fot. Agnieszka Kaleta)
Wszystko zaczęło się na początku lat 90. od komiksów Henryka Jerzego Chmielewskiego (czyli Papcia Chmiela)
i „Nowej Fantastyki”. A tak naprawdę od Bimona, jak przyjaciele i współpracownicy zwykli nazywać właściciela firmy, Mieczysława Prószyńskiego.
Bo Bimon to nie tylko spiritus movens całego przedsięwzięcia, ale też spadkobierca sięgającej XIX wieku tradycji, która zdecydowała o nazwie wydawnictwa. Jego dziadkiem był Konrad Prószyński, pisarz, wydawca i redaktor naczelny „Gazety Świątecznej”, tygodnika ukazującego się nakładem rodziny Prószyńskich w latach 1881–1939. Konrad Prószyński przez wiele lat prowadził sprzedaż książek w ramach założonej w 1878 roku Księgarni Krajowej, która jako oficyna wydawnicza opublikowała 70 tytułów, w tym 30 pozycji napisanych przez Konrada Prószyńskiego (pod pseudonimem Kazimierz Promyk). W tym kontekście na pewno nikogo nie zdziwi fakt, że gdy w 1992 roku wydawnictwo uruchomiło sprzedaż wysyłkową, zrobiło to pod szyldem Księgarni Krajowej.
Istniejąca w latach 1990–2008 spółka Prószyński i S-ka zajmowała się wydawaniem czasopism oraz książek, a machinę sukcesu wydawnictwa rozkręcił… uczłowieczony szympans – Tytus de Zoo. Komiksowe przygody Tytusa, Romka i A’Tomka ukazały się nakładem Prószyński i S-ka już w 1990 roku. W pierwszej połowie lat 90. powstało w wydawnictwie także kilkanaście tytułów prasowych, m.in. „Poradnik Domowy”, „Cztery Kąty”, „Kuchnia”, „Dziecko”, „Kwietnik”, „Zwierzaki” i „Biblioteczka Poradnika Domowego”. Prawdziwe imperium różnorodności! Niektóre z nich osiągały wielomilionowe nakłady, inne na stałe zapisały się w historii, a jeszcze inne, takie jak „Wiedza i Życie” oraz „Świat Nauki” (polskie wydanie „Scientific American”), ukazują się nadal, chociaż dziś ich wydawcą nie jest już Prószyński Media (prawny następca nieistniejącej już spółki Prószyński i S-ka).
W 2008 roku działalność wydawnicza Prószyński i S-ka została przejęta przez wydawnictwo Prószyński Media, a w 2009 obie spółki formalnie się połączyły. Od tej pory istnieje tylko Prószyński Media, ale wydawane do dziś książki nadal sygnowane są logo Prószyński i S-ka.
Na górze: Papcio Chmiel i Mieczysław Prószyński (1997)
Papcio Chmiel, fot. Marcin Dławichowski
Najważniejsze daty i wydarzenia
z historii wydawnictwa
1990-1999
- Już w 1990 r. ukazują się komiksowe przygody „Tytusa, Romka i A`Tomka” autorstwa Henryka Jerzego Chmielewskiego (Papcia Chmiela). W sierpniu powstaje firma pod nazwą Prószyński i S-ka.
- Wysyłkową sprzedaż książek rozpoczęto w 1992 r. pod szyldem Księgarni Krajowej, która powstała jako jeden z działów firmy Prószyński i S-ka. W 1993 roku Księgarnia Krajowa została przekształcona w Klub Książki Księgarni Krajowej. KKKK jako jeden z pierwszych klubów wysyłkowych w Polsce umożliwia czytelnikom szybkie zakupy w sieci. Klub działa do 2009 roku.
- W 1995 r. na rynek trafia „Biblioteczka Poradnika Domowego”, która co miesiąc wzbogaca się o nowy zeszyt. Dołączają do niej równie poczytne serie: „Biblioteka Pod Różą”, „Biblioteka Konesera”, „Diament” oraz budzący wiele sympatii „Skorpion”.
- Dużym wydarzeniem wydawniczym okazuje się seria literatury fantastycznej, prezentująca pełen przegląd światowych tytułów od fantasy po groteskę, m.in. mistrzowską prozę Orsona Scotta Carda i Ursuli K. Le Guin. Triumfy święcą też Terry Pratchett i król powieści grozy Stephen King.
- Swoich wiernych czytelników ma „czarna” seria popularnonaukowa „Na ścieżkach nauki”, która w ciekawy sposób przedstawia znaczące odkrycia z dziedzin astronomii, biologii i fizyki oraz przybliża sylwetki wybitnych uczonych, ich działalność i osiągnięcia.
- W 1997 r. Prószyński i S-ka trafia do pierwszej dziesiątki największych wydawnictw w Polsce.
- Rok później w sprzedaży pojawia się „Biblioteka Antyczna”, prezentująca m.in. dzieła Homera, Hezjoda, Arystofanesa, Plauta, Cezara i Witruwiusza.
- W kwietniu 1999 r. ukazuje się tysięczna książka sygnowana nazwą wydawnictwa.
2000-2015
- Sukces rynkowy zachęca wydawcę do stopniowego rozszerzania oferty wydawniczej. Nie brakuje propozycji ambitnych wydawanych np. w seriach „Filozofia XX wieku”, „Pejzaże Myśli”, „Biblioteka Interesującej Prozy”.
- Prószyński i S-ka duży nacisk kładzie na promocję autorów polskich: od 2002 r. czytelnicy mogą relaksować się przy pełnych ciepła i humoru książkach z „Owocowej serii”, zapoczątkowanej przez „Podanie o miłość” Katarzyny Grocholi.
- W 2007 r. zainicjowany zostaje trzyletni projekt wydawniczy, którego celem jest przywrócenie i utrwalenie w świadomości społecznej osoby i dorobku Pawła Jasienicy – najwybitniejszego polskiego pisarza historycznego. Do 2009 r. ukazuje się łącznie 17 tomów z cyklu „Jasienica. Powrót”.
- W wyniku zmian organizacyjnych od 2008 roku książki wydawane są przez spółkę Prószyński Media.
- W kolejnych latach do księgarń trafiają także dzieła zebrane Melchiora Wańkowicza, króla polskiego reportażu, Agnieszki Osieckiej, Stefana Kisielewskiego, Johna Steinbecka i Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.
- Na listach bestsellerów królują m.in. książki wybitnych osobowości polskiej sceny kabaretowej – Artura Andrusa i Marii Czubaszek, oraz kolejne tomy bestsellerowej serii Artura Górskiego „Masa o polskiej mafii”, nagrodzonej Bestsellerem Empiku 2014 w kategorii literatura faktu.
- Triumfy święcą także powieści popularnych polskich autorów, m.in. Tanyi Valko, Laili Shukri, Marii Ulatowskiej i Katarzyny Puzyńskiej.
- Dynamicznie zwiększa się liczba wydawanych pozycji, firma staje się wydawcą e-booków, stopniowo rozwija także ofertę audiobooków, książek z serii Duże Litery (dla czytelnikach mających problemy ze wzrokiem) oraz druku na żądanie.
- W 2014 roku Prószyński Media zostaje operatorem księgarni internetowej Gildia.pl – lidera sprzedaży online komiksów – znacząco zwiększając zasięg jego działania w oparciu o własne zaplecze logistyczno-operacyjne.
- W 2015 roku Prószyński Media zostaje wyróżniony tytułem Wydawca Roku 2014 w 13. edycji nagród „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI” i hucznie świętuje 25. urodziny!
2016-2022
- W 2018 r. do rąk czytelników trafia nowe wydanie kultowej trylogii Stanisława Grzesiuka – w wersji bez skreśleń i cenzury. O fenomenie Grzesiuka opowiada także film dokumentalny „Grzesiuk. Ferajna wciąż gra”, wyprodukowany przez Prószyński Media, w reżyserii Jarosława Wiśniewskiego.
- W latach 2017-2019 dzięki współpracy z wydawnictwami Albatros oraz Ringier Axel Springer Polska do rąk miłośników Stephena Kinga trafia pierwsza na polskim rynku „Kolekcja mistrza grozy”, obejmująca 48 powieści wydanych w 64 tomach w twardej oprawie.
- W 2019 r. Mieczysław Prószyński zostaje laureatem ogłoszonego przez Bibliotekę Analiz Plebiscytu 30-lecia na najbardziej wpływowe osobowości polskiego rynku książki.
- Prószyński Media angażuje się w nowy projekt e-commerce – w 2019 r. powstaje księgarnia internetowa Inverso.pl.
Trochę ważnych dat z historii naszych czasopism
1989-2001
- Trzech przyjaciół (Mieczysław Prószyński, Grzegorz Lindenberg, Tadeusz Winkowski) decyduje się na założenie firmy „Kant”, która – pod zmienioną już nazwą „Kant Imm” – rozpoczyna w 1990 r. działalność wydawniczą.
- W 1990 r. zaczyna wychodzić „Nowa Fantastyka” (przejęta od RSW „Fantastyka”).
- W sierpniu 1990 r. powstaje firma Prószyński i S-ka, która już w październiku wydaje zupełnie nowy miesięcznik „Poradnik Domowy” (pismo o charakterze poradnikowym adresowane do kobiet).
- W 1991 r. Prószyński i S-ka zostaje wydawcą czasopisma „Fenix”, pism dla dzieci „Fantazja” i „Zwierzaki” oraz miesięcznika „Cztery Kąty”. Na rynek trafia też pismo dla przedszkolaków „Bęc” (polska wersja francuskiego „Pomme d’Api”).
- W 1993 r. ukazują się dwa nowe miesięczniki dla dzieci „Zwierzaki-Plakat” i „Kwak”, rusza „Motomagazyn”. Wydawnictwo nabywa także „Wiedzę i Życie” – jeden z najstarszych w Polsce miesięczników popularnonaukowych, i zaczyna wydawanie „Świata Nauki” – polskiej wersji amerykańskiego miesięcznika „Scientific American”. W tym samym roku premierę na rynku prasowym ma kolejne pismo dla dzieci „Już czytam”.
- W 1993 r. „Poradnik Domowy” osiąga nakład 3 304 000 egzemplarzy! Średnia sprzedaż w tym roku wyniosła 2 533 000 egz.
- W kolejnych latach pojawiają się „Sowa”, „Kwietnik”, „Kuchnia” oraz „Dziecko”.
- W 1996 r. Prószyński i S-ka jest wydawcą 12 miesięczników, których średni, łączny jednorazowy nakład wynosi ponad 2 miliony egzemplarzy.
- W latach 1998-1999 startują kolejne miesięczniki: „Lubię gotować”, „Bukiety”, „Ładny Dom” i „Ogrody”.
2002-2022
- W 2002 r. Prószyński i S-ka sprzedaje większość tytułów prasowych firmie Agora S.A.
- W tym samym roku powstaje wydawnictwo Prószyński Media, które wydaje nowe tytuły prasowe, m.in. miesięczniki „Tak mieszkam” (2004-2012), „Majster” (2006-2013), kwartalniki „Inne Oblicza Historii” (2008-2014), „Czas Fantastyki”, (2004-2015), „Fantastyka. Wydanie Specjalne” (2003-2019). Do firmy wracają też kolejno miesięczniki „Świat Nauki” i „Wiedza i Życie”.
- W 2015 r. ukazuje się ostatni numer „Biblioteczki Poradnika Domowego”.
- W 2020 r. Prószyński Media kończy wydawanie „Wiedzy i Życia”, a w 2021 roku – „Świata Nauki”. Ich nowym wydawcą zostaje Polityka Sp. z o.o. SKA.
Polecamy także
Jubilat stawia na rozwój
Rozmowa z Mieczysławem Prószyńskim i Maciejem Makowskim z okazji 25-lecia wydawnictwa.
Był zdolnym astrofizykiem, mógł zostać na uczelni w USA. Ale tu,
w Polsce, było ciekawiej!
Mieczysław Prószyński w rozmowie z Moniką Powalisz.
Wspomnienie o Papciu Chmielu
22 stycznia 2021 roku pożegnaliśmy Henryka Jerzego Chmielewskiego.
Nagrody i wyróżnienia (2006-2021)
Poznajcie nasze książki w szczególny sposób docenione w minionych latach przez czytelników, media i rynek książki.
Ogłoszenia wymagane przez KSH
Plan połączenia spółek
Plan połączenia spółek Prószyński Media Sp. z o.o. i Inverso.pl Sp. z o.o. z dnia 21 marca 2024 r.
